مجتبی میرزاده

مجتبی میرزاده

سید مجتبی میرزاده (زاده ۲۷ اسفند ۱۳۲۴ – درگذشته ۲۶ تیر ۱۳۸۴) نوازندهٔ ویلن، کمانچه، سه‌تار و آهنگساز اهل کرمانشاه بود.

وی برای هنرمندان بسیاری آهنگ ساخته‌است و آهنگ‌سازی فیلم‌های چندی را بر عهده داشت و گسترهٔ وسیعی از آهنگ‌ها را نواخته‌است از تکنوازی ویلن در موسیقی کردی و فارسی گرفته تا نوازندگی به همراه گروه در ضبط‌های استودیویی، از موسیقی فولکلور گرفته تا موسیقی کلاسیک غربی و پاپ، جاز و بلوز، از موسیقی سنتی تا ترانه‌های کوچه‌بازاری، سرودهای انقلابی و موسیقی فیلم.

زندگی‌نامه

مجتبی میرزاده در سال ۱۳۲۴ خورشیدی در کرمانشاه متولد شد. به سبب شغل پدرش که کارمند دولت بود به مدت چند سال به ایلام رفتند و زمانی که ۱۴ سال داشت به کرمانشاه برگشتند و پدرش به اصرار یکی از آشنایان که علاقهٔ مجتبی را به ویلن دیده بود برای او یک ویلن خرید. او پیش از آن مدتی با سنتور برادر بزرگتر تمرین موسیقی کرده بود. پس از خریدن ویولن، چون معلمی برای یادگیری ویولن نمی‌یابد، خود با استفاده از آهنگ‌های آن زمان رادیو شروع به یادگیری ویولن می‌کند. سه سال بعد در مسابقات اردوی رامسر شرکت می‌کند و رتبه اول را در رشته نوازندگی ویولن کسب می‌کند (مقام دوم را محمد یاحقی فرزند حسین یاحقی کسب می‌کند). سه سال بعدی نیز به ترتیب رتبهٔ دوم سنتور، نقاشی و آبرنگ و تار را در اردوهای رامسر کسب می‌کند. در سال ۱۳۳۹ همکاری خود را با رادیو کرمانشاه آغاز می‌کند که سرپرست آن محمد عبدالصمدی است و در این مدت، آثاری ماندگار در موسیقی کردی با همکاری وی خلق می‌شود. در سال ۱۳۴۶ خورشیدی به تهران می‌آید و در سال ۱۳۴۷، همکاری خود را با ارکسترهای باربد، نکیسا و فارابی به عنوان نوازنده ویولن آغاز می‌کند. ساز تخصصی او، ویولن و کمانچه بود و با سه تار و سنتور آشنایی کامل داشت. در کارنامه او، تعداد زیادی آثار موسیقی سنتی، فولکلور و پاپ همراه با بیش از ۴۰ موسیقی فیلم به چشم می‌خورد.

نوازندگی

مجتبی میرزاده نوازندگی خود را متأثر از نوازندگی پرویز یاحقی می‌دانست و همیشه با احترام و فروتنی از وی یاد می‌کرد، اما شخصیت مستقل ویولن میرزاده کاملاً مشهود و دارای ویژگی‌های مختص خود است. در ویولن میرزاده، تکنیک‌های غربی نوازندگی ویولن همراه با شیرینی موسیقی ایرانی نمود دارد و از تریوله‌های قدرتمند و سریع، گلیساندوهای کم و آرشه‌کشی نرم اما مستحکم، از خصوصیات نوازندگی اوست. این ویژگی‌ها در «چهار مضراب شوشتری» تکنوازی ویولن، به همراهی تنبک بیژن کامکار به خوبی دیده می‌شوند (آلبوم «بداهه‌نوازی ویولن مجتبی میرزاده»). وی در سال‌های آخر زندگی و در اوج تجربه و خلاقیت، گوشه سکوت و خاموشی گزید.

وی از بی‌مهری آهنگسازان نسبت به ساز کمانچه، گله‌مند بود و به کمانچه نگاه ویژه‌ای داشت. او معتقد بود که نوازندگی در کمانچه، نباید متأثر از نوازندگی از ساز ویولن باشد؛ چرا که روح این دو ساز، از هم جداست. سبک کمانچه‌نوازی وی نیز ابداعی و مختص به خودش بود.